Kamaluddin | Shaikh As-Saduq | Excerpt 48

Can there ever be two Imams at the same time?

Excerpt – 48

Book – Kamaaluddin wa tamam un nemah

Author – Shaikh As-Saduq(a.r.)

Chapter 40: After Hasan(as) and Husain (a.s.) no two brothers can be Imams

Throughout history there have been many claims laid on the lofty title of an Imam. Barely has there been a period devoid of such baseless claims. Some impostors had the audacity to lay such claims in the presence of the rightful Imam, while the others plotted their pit in the absence of them.
In this chapter we find 10 narrations wherein our Imams have laid down some simple rules to judge the legitimacy of the claims laid by the Pseudo Imams. We present few of them.

1.Imam Sadiq (a.s.) said,

“The Imamate will never come together in two brothers after Hasan and Husain (a.s.). It will continue in his (Husain’s) progeny one generation after another.”

2.Once Abu Baseer asked Imam Baqir (a.s.) regarding the words of Allah, the Mighty and Sublime:

وَجَعَلَهَا كَلِمَةً بَاقِيَةً فِي عَقِبِهِ

And he made it a word to continue in his posterity.

The Imam replied ,

“It is regarding Imam Husain (a.s.). It (Imamate) will be transferred from one to another in his progeny generation after generation and it will not return to the brother or the uncle.”

3 – Hisham bin Saalim once asked Imam Sadiq (a.s.) as to why the Imamate continued in the progeny of Imam Husain (as) and not Imam Hasan (as)?

Imam(as) replied:

Allah, the Mighty and Sublime wanted to effect the Sunnah of Musa(as) and Harun(as) in Hasan(as) and Husain (a.s.).Have you not seen that they shared prophethood like Hasan(as) and Husain(as) shared Imamate and Allah, the Mighty and Sublime placed prophethood in the progeny of Harun(as) and not in the progeny of Musa(as).

He(as) was then asked: Would there be two Imams at the same time?

He(as) replied: No, except that one of them may be silent and under the command of the other. And the other will be the speaking Imam for his counterpart.

When asked as to whether there can be two speaking Imams at the same time? He(as) categorically replied: No.

Ironically , even after such clear traditions ,The pseudo Imams did gather some followers in the form of various sects. While some Pseudo claimants still remain around, others perished . We as Ithna Asharis have been fortunate to be the followers of the twelve Imams selected by Allah (S.W.T) and pray to the Almighty that our future generations also remain steadfast on truth.

✒️📚📖📕📗📘📙📖📚✒️
*بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ*

*کیا ایک ہی وقت میں دو امام ہوسکتے ہیں؟*

*اقتباس – 48*

📚 *کتاب – کمال الدین و تمام النعمه*
*مصنف –شیخ الصدوق* (ع.ر.)
___________________________
*باب: 40 : اس بارے میں روایات کہ امامت امام حسن علیہ السلام اور امام حسین علیہ السلام کے بعد دو بھائیوں میں جمع نہ ہوگی*
___________________________

پوری تاریخ اسلام میں ائمہ علیہم السلام کے اعلی القاب کے سلسلہ میں بہت سے دعویدار آئے ہیں۔ ایسا کوئی دور نہیں گذرا جہاں اس طرح کے بے بنیاد دعوے نہ ہوئے ہوں۔ بعض دعویدار نے امام برحق کی موجودگی میں اس طرح کے دعوے کرنے کی جرت کی، جبکہ دوسروں نے ان کی غیر موجودگی میں اپنی سازشیں تیار کیں۔
اس باب میں ہمیں 10 روایتیں ایسی ملتی ہیں، جن میں ہمارے اماموں نے کچھ ایسے آسان اصول بتائے ہیں جس سے جھوٹے اماموں کے دعووں کی شرعی حیثیت کا فیصلہ کیا جا سکے۔ ہم ان میں سے کچھ کو پیش کرتے ہیں۔

1. حضرت امام جعفر صادق عليه السلام نے فرمایا:
*”امامت امام حسن اور حسین عليهما السلام کے بعد دو بھائیوں میں کبھی جمع نہ ہوگی۔ بلکہ یہ اولاد در اولاد منتقل ہوگی۔”*

2. ایک مرتبہ جناب ابوبصیر (رع) نے حضرت امام محمد باقر عليه السلام سے اس قول باری تعالی کے متعلق دریافت کیا:
*وَجَعَلَهَا كَلِمَةً بَاقِيَةً فِي عَقِبِهِ*
“اور یہی بات پیچھے چھوڑ گیا اپنی اولاد میں” ( سورة زخرف آیت ۲۸ )

امام عليه السلام نے فرمایا کہ:
*”یہ آیت امام حسین علیہ السلام کے متعلق ہے ۔ جن کی اولاد در اولاد امامت منتقل ہوگی اور بھائی یا چچا کی طرف نہیں جائے گی۔”*

3 – ایک مرتبہ جناب ہشام بن سالم (رع) نے حضرت امام جعفر صادق عليه السلام سے دریافت کیا کہ:
*”۔۔۔ کیا وجہ ہے کہ امامت حضرت امام حسن علیہ السلام کی بجائے امام حسین علیہ السلام کی اولاد میں قرار پائی؟”*

امام عليه السلام نے فرمایا:
*” الله تعالی نے حسنین علیھما السلام کے معاملے میں حضرت موسی علیہ السلام اور حضرت ہارون علیہ السلام کی سنت کو جاری کیا ۔ کیا تم نہیں دیکھے کہ وہ دونوں نبوت میں اس طرح شریک تھے جس طرح امام حسن اور امام حسین علیہما السلام امامت میں شریک ہیں۔ اور الله نے نبوت کو حضرت ہارون (ع) کی اولاد میں قرار دیا اور حضرت موسی(ع) کی اولاد میں قرار نہیں دیا اگرچہ حضرت موسی (ع) حضرت ہارون (ع) سے افضل تھے۔”*
ہشام (رع) نے عرض کیا :
*”کیا دونوں ایک وقت میں امام تھے؟”* امام عليه السلام نے فرمایا:
*”نہیں ۔ ان میں ایک صامت تھا اور دوسرے کی امامت میں تھا ۔ اور دوسرا ناطق تھا اور پہلے کے لئے امام تھا ۔*
*اور جہاں تک دونوں امام کے بیک وقت ناطق ہونے کا سوال ہے ۔ تو ایسا نہیں ہے ۔”*

یہ امت کی بدقسمی ہوئی کہ اس طرح کی واضح روایات کے بعد بھی جھوٹے اماموں نے مختلف فرقوں کی شکل میں اپنے کچھ پیروکار جمع کیے۔ یہاں تک کہ ان میں سے کچھ جھوٹے دعویدار آج بھی موجود ہیں جبکہ کچھ ہلاک ہوچکے ہیں۔

ہم اثنا عشریہ خوش قسمت ہیں کہ الله تبارک و تعالی کے منتخب کردہ بارہ اماموں کے ہم پیروکار ہیں۔
آئے آخر میں پروردگار عالم کی بارگاہ میں ہم دعا کریں کہ ہماری آنے والی نسلوں کو بھی راہ حق پر ثابت قدم فرمائے۔

🤲🏻 آمین رب العالمین۔

*اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍوَّآلِ مُحَمَّدٍوَّعَجِّلْ فَرَجَهُمْ*
*وَالْعَنْ أَعْدَائَهُمْ اَجْمَعِيْن*

✒️📚📚📖📕📗📘📙📖📚📚
*बिस्मिल्लाहिर्र्हमानिर्रहीम*
*क्या एक ही वक़्त में दो इमाम हो सकते हैं?*

*इक़्तेबासः 48*
📚 *किताब कमालुद्दीन व तमामुन्नेमा*
*मुसन्निफ़ः शेख़ सदूक (अलैहिर्रह्मा)*
___________

*बाब 40: इस बारे में रेवायात कि इमामत इमाम हसन और इमाम हुसैन अलैहेमस्सलाम के बाद दो भाईयों में जमा ना होगी*
___________

पूरी तारीख़े इस्लाम में अइम्मा अलैहिमुस्सलाम के आला अलक़ाब के सिलसिले में बहुत से दावेदार आए। ऐसा कोई दौर नहीं गुज़रा जहाँ इस तरह के बे-बुनियाद दावे ना हुए होँ। बाअज़ दावेदारों ने इमाम बरहक़ की मौजूदगी में इस तरह के दावे करने की जुर्रत की, जबकि दूसरों ने उनकी ग़ैरमौजूदगी में अपनी साज़िशें तैयार कीं।
इस बाब में हमें 10 रेवायतें ऐसी मिलती हैं, जिनमें हमारे इमामों ने कुछ ऐसे आसान उसूल बताए हैं जिससे झूठे इमामों के दावों की शरई हैसियत का फ़ैसला किया जा सके। हम उनमें से कुछ को पेश कर रहे हैं।
1. हज़रत इमाम जाफ़र सादिक़ अलैहिस्सलाम ने फ़रमायाः
*”इमामत इमाम हसन और हुसैन अलैहेमस्सलाम के बाद दो भाईयों में कभी जमा ना होगी। बल्कि ये औलाद दर औलाद मुन्तक़िल होगी।“*
2. एक मर्तबा जनाब अबू बसीर (रह.) ने हज़रत इमाम मोहम्मद बाक़िर अलैहिस्सलाम से इस क़ौले बारी तआला के मुताल्लिक़ दरियाफ़त किया।
*व ज-अ-लहा कलेमतन् बाक़ेयतन् फ़ी अकेबैहे*
“और यही बात पीछे छोड़ गया अपनी औलाद में” (सूरए ज़ुख़रुफ़, आयत २८)
इमाम अलैहिस्सलाम ने फ़रमाया किः
*“ये आयत इमाम हुसैन अलैहिस्सलाम के मुताल्लिक़ है। जिनकी औलाद दर औलाद इमामत मुंतक़िल होगी और भाई या चचा की तरफ़ नहीं जाएगी।“*
3. एक मर्तबा जनाब हेशाम बिन सालिम (रह.) ने हज़रत इमाम जाफ़र सादिक़ अलैहिस्सलाम से दरियाफ़त किया किः
*“….क्या वजह है कि इमामत हज़रत इमाम हसन अलैहिस्सलाम की बजाए इमाम हुसैन अलैहिस्सलाम की औलाद में क़रार पाई?”*
इमाम अलैहिस्सलाम ने फ़रमायाः
*“अल्लाह तआला ने हसनैन अलैहेमस्सलाम के मुआमले में हज़रत मूसा अलैहिस्सलाम और हज़रत हारून अलैहिस्सलाम की सुन्नत को जारी किया। क्या तुम नहीं देखते कि वो दोनों नबूवत में इस तरह शरीक थे जिस तरह इमाम हसन और इमाम हुसैन अलैहेमस्सलाम इमामत में शरीक हैं। और अल्लाह ने नबूवत को हज़रत हारून (अ.) की औलाद में क़रार दिया और हज़रत मूसा (अ.) की औलाद में क़रार नहीं दिया अगरचे हज़रत मूसा (अ.) हज़रत हारून (अ.) से अफ़ज़ल थे।“*
हेशाम (रह.) ने अर्ज़ कियाः
*”क्या दोनों एक वक़्त में इमाम थे?”* इमाम अलैहिस्सलाम ने फ़रमाया:
*“नहीं। उनमें एक सामित था और दूसरे की इमामत में था। और दूसरा नातिक़ था और पहले के लिए इमाम था। और जहाँ तक दोनों इमाम के ब-यक वक़्त नातिक़ होने का सवाल है। तो ऐसा नहीं है।“*
ये उम्मत की बदकिस्मी हुई कि इस तरह की वाज़ेह रेवायात के बाद भी झूठे इमामों ने मुख़्तलिफ़ फ़िर्क़ों की शक्ल में अपने कुछ पैरोकार जमा किए। यहाँ तक कि उनमें से कुछ झूठे दावेदार आज भी मौजूद हैं जबकि कुछ हलाक हो चुके हैं।
हम इस्ना अशरिया ख़ुश क़िस्मत हैं कि अल्लाह तबारक व तआला के मुन्तख़ब करदा बारह इमामों के पैरोकार हैं।
आईये आख़िर में परवरदिगारे आलम की बारगाह में दुआ करें कि हमारी आने वाली नस्लों को भी राहे हक़ पर साबित क़दम फ़रमाए।
🤲🏻 *आमीन या रब्बलुल आलमीन*
*अल्लाहुम्मा सल्ले अला मोहम्मदिन व आले मोहम्मद व अज्जिल फरजहुम वल अन अअदाअहुम अज्मईन*

શું એકજ સમયે બે ઈમામ હોઈ શકે?

સારાંશ : ૪૮

આઓ આપણે આપણા ઇમામને જાણીએ.

પુસ્તક : કમાલુદ્દીન વ તમામ ઉન નેઅમહ

લેખક : શેખ અસ-સદુક (અ.ર.)

પ્રકરણ ૪૦ : હસન (અ.સ.) અને હુસૈન (અ.સ.) પછી કોઈ બે ભાઈઓ ઈમામ ના હોઈ શકે.

સમગ્ર ઇતિહાસમાં ઇમામતના ઉચ્ચ હોદ્દાને લગતા ઘણા દાવાઓ કરવામાં આવ્યા છે. ભાગ્યેજ આવા પાયાવિહોણા દાવાઓ વગરનો સમયગાળો રહ્યો છે. કેટલાક ધોકેબાજો પાસે બરહક્ક ઈમામની હાજરીમાં આવો દાવો કરવાની હિંમત હતી, જયારે કેટલાકે તેઓની ગેરહાજરીમાં આ ષડયંત્ર રચ્યું.

આ પ્રકરણમાં ૧૦ રીવયાતો છે જેમાં આપણા ઇમામોએ સરળ નિયમો આપ્યા છે જેનાથી જુઠા ઇમામોના દાવાની કાયદેસરતાને પારખી શકાય. તેમાંથી અમુક અમો રજુ કરીએ છીએ.

૧. ઈમામ સાદીક (અ.સ.) એ ફરમાવ્યું,

“હસન (અ.સ.) અને હુસૈન (અ.સ) પછી બે ભાઈઓમાં ઈમામત ક્યારેય એકસાથે ભેગી થશે નહિ. તે હુસૈન (અ.સ.) ની અવલાદમાં એક પછી એક ચાલુ રેહશે.”

૨. એક વાર અબુ બસીરે ઈમામ બાકીર (અ.સ.) ને અલ્લાહ (અ.વ.જ.) ના કલેમાત વિષે પૂછ્યું :

وَجَعَلَهَا كَلِمَةً بَاقِيَةً فِي عَقِبِهِ

(સુ. ઝુખરૂફ ૪૩: ૨૮)

અને તેણે કલેમાને પોતાના વંશજોમાં કાયમ રાખ્યું

ઈમામે જવાબ આપ્યો, “આ ઈમામ હુસૈન (અ.સ.) વિષે છે. તે (ઇમામત) તેઓની અવલાદમાં એક પછી એક પેઢી દર પેઢી મુન્તકીલ થતી રેહશે અને ભાઈ કે કાકા તરફ પાછી નહિ ફરે.”

૩. હીશામ બીન સાલીમે એક વાર ઈમામ સાદીક (અ.સ.) ને પૂછ્યું કે શા માટે ઈમામત ઈમામ હુસૈન (અ.સ.) ની અવલાદમાં બાકી રહી અને ઈમામ હસન (અ.સ.) ની અવલાદમાં નહિ?

ઈમામ (અ.સ.) એ ઉત્તર આપ્યો : અલ્લાહ (અ.વ.જ.) મુસા (અ.સ.) અને હારુન (અ.સ.) ની સુન્નતને ઈમામ હસન (અ.સ.) અને ઈમામ હુસૈન (અ.સ.) માં બાકી રાખવા માંગતો હતો. તમે જોયું નથી કે જેમ તેઓ (અ.સ.) એકી સાથે નબુવતના હોદ્દા પર હતા તેમ ઈમામ હસન (અ.સ.) અને ઈમામ હુસૈન (અ.સ.) એકી સાથે ઇમામતના હોદ્દા પર હતા અને અલ્લાહ (અ.વ.જ.) એ નબુવતને હારુન (અ.સ.) ની અવલાદમાં મૂકી અને મુસા (અ.સ.) ની અવલાદમાં નહિ.

તેઓ (અ.સ.) ને પૂછવામાં આવ્યું : શું એકજ વખતમાં બે ઈમામ હોઈ શકે? તેઓ (અ.સ.) એ જવાબ આપ્યો : ના, સિવાય કે તેઓમાંના એક સામીત (મૌન) હોય અને તેના સાથીનો મા’મુમ હોય. અને બીજો પોતાના સાથી માટે નાતિક (બોલતો) ઈમામ હશે.

જ્યારે પૂછ્યું કે શું એકી સાથે બે નાતિક (બોલતા) ઈમામ હોઈ શકે? તેઓ (અ.સ.) એ સ્પષ્ટ જવાબ આપ્યો : ના.

વ્યંગાત્મક રીતે, આવી સ્પષ્ટ હદીસો પછી પણ, જુઠા ઇમામોએ વિવિધ ફીરકાઓના રૂપમાં અનુયાયીઓ ભેગા કર્યા છે. કેટલાક જુઠા દાવેદારો હુજુ છે, તો કેટલાક ખતમ થઇ ગયા. આપણે ઇશનાઅશરીઓ ભાગ્યશાળી છીએ કે અલ્લાહ (સ.વ.ત.) ના પસંદ કરેલા ઇમામોને અનુસરીએ છીએ અને અલ્લાહ પાસે દુઆ ગુજારીએ છે કે આપણી આવનારી પેઢીઓ પણ હક્ક પર બાકી રહે.