How did the Caliph deal with the delegation from Qum after the martyrdom of Imam Hasan Askari(as)?

Excerpt – 53

Book – Kamaaluddin wa tamam un nemah

Author – Shaikh As-Saduq(a.r.)

Chapter 43: Those who saw Imam al-Qaim (a.s.) (Part 3/last part)

In this chapter Shaikh Saduq (ar) brings 26 traditions and instances of the common people who got the good fortune of meeting Imam Mahdi(a.t.f.s) either during his childhood or in his occultation.

In this excerpt we will mention about a group from the Holy city of Qum which had come to meet Imam Hasan Askari (as) when he had already been martyred.

They were directed to Jafar, the brother of Imam Askari(as). But they found him to be engulfed in sins. Moreover he was unable to inform them regarding details of the amounts with them which usually was the practice with Imam Askari (as).

Jafar insisted on collecting the money and even went to the Caliph seeking his help but to no avail. The Caliph on the contrary allowed them to go back to Qum.

When they left the boundaries of the city, they met a handsome youth who directed them to Imam Mahdi (a.t.f.s)

They saluted the Holy Imam (a.s.) and after they had made themselves comfortable, the Imam informed them about the amount of monies with them and the details of other items as well.

Then they handed over the monies and goods to the Imam. His Eminence instructed them that in future they must not bring anything to Samarrah but that it should be handed over to the Imam’s representative in Baghdad. The Imam’s written communications must also be taken from this representative.

Shaikh Saduq (ar) derives the following conclusion from above incident :

This report proves that the caliph of that time was aware of the existence of the Imam of the Age (a.s.) and that is why he did not oppose the delegation that had brought the monies and he did not pay attention to Ja’far’s claims lest the matter is publicized and the common people become attentive towards the Imam. After the passing away of Imam Hasan Askari (a.s.) when Ja’far brought 20000 dinars for the caliph and in exchange of that asked him to allow him to keep the position of his deceased brother, the caliph said:

"Your brother’s position was not granted by us. It was a divine appointment. You can see that I exhausted all my capabilities to bring down the status of your brother but all my efforts had been in vain. On the contrary his respect and piety went on increasing. If in the view of the followers of your brother you also had those qualities you would not have needed any help from us. And if in their view you don’t have the qualities your brother had, even if I appoint you on the post of Imamate, it would be of no use to you."

May the Almighty keep us steadfast on the belief of Imam Mahdi(a.t.f.s) like this group of Shias from Qum. May we be protected from anyone wrongly claiming the divine position of Imamate.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ

حضرت امام حسن عسکری علیہ السلام کی شہادت کے بعد خلیفہ نے قم کے وفد کے ساتھ کیا سلوک کیا ؟

اقتباس - 53

📚 کتاب - کمال الدین و تمام النعمه
مصنف –شیخ الصدوق (ع.ر.)
_________
باب 43 : وہ اشخاص جو امام قائم علیہ السلام کی زیارت سے شرفیاب ہوئے
(حصہ 3/آخری حصہ)
_________

اس باب میں شیخ صدوق (رع) 26 روایات اور ان عام لوگوں کے واقعات پیش کرتے ہیں جنہیں امام مہدی (عج) کے بچپن میں یا غیبت میں ملاقات کی سعادت نصیب ہوئی ہے۔
اس اقتباس میں ہم شہر قم کے ایک گروہ کا ذکر کریں گے جو امام حسن عسکری علیہ السلام سے اس وقت ملاقات کے لیے آیا تھا جب آپ(ع) شہید ہو چکے تھے۔

ان کی ہدایت امام عسکری علیہ السلام کے بھائی جعفر کی طرف ہوئی۔ لیکن ان لوگوں نے اُسے گناہوں میں آلودہ پایا۔ مزید یہ کہ وہ ان لوگوں کے پاس موجود رقم کی تفصیلات آگاہ کرنے سے قاصر رہا جبکہ عموماً امام عسکری علیہ السلام رقم کے متعلق تفصیلات بتاتے تھے۔
جعفر نے رقم کے دینے نے پر اصرار کیا یہاں تک کہ خلیفہ سے بھی مدد طلب کی لیکن کوئی فائدہ نہیں ہوا۔ خلیفہ نے اس کے برعکس ان لوگوں کو قم واپس جانے کی اجازت دی۔
جب وہ شہر کے حدود سے نکلے تو ان کی ملاقات ایک خوبصورت نوجوان سے ہوئی جس نے انکی امام مہدی (عج) کی طرف رہنمائی کی۔

ان لوگوں نے امام (عج) کو سلام کیا امام (عج) نے جواب سلام دیا اور جب ان لوگوں نے راحت محسوس کی تو امام (عج) نے انہیں انکے پاس موجود رقم اور دیگر اشیاء کی تفصیلات سے آگاہ کیا۔

پس ان لوگوں نے رقم اور سامان امام (عج) کے حوالے کر دیا۔ امام (عج) نے انہیں حکم دیا کہ اس کے بعد سامرہ کی طرف مال میں سے کوئی چیز نہ لائیں بلکہ بغداد میں امام (عج) کے نمائندے کے حوالے کر دیا کریں۔ اور امام (عج) کے فرمان بھی اسی نمائندے کے ذریعہ جاری ہونگے۔

شیخ صدوق رحمۃ اللہ علیہ مندرجہ بالا واقعہ سے یہ نتیجہ اخذ کرتے ہیں:

اس حدیث سے ثابت ہوتا ہے کہ خلیفہ وقت کو امام عصر (عج) کے وجود کا علم تھا اور یہ کہ وہ کہاں ہیں اسی لئے اس نے اس جماعت سے جو اموال لائی تھی کوئی تعرض نہ کیا اور جعفر کے مطالبہ پر کان نہیں دھرا تا کہ یہ خبر مخفی رہے اور مشتہر نہ ہو ۔ ورنہ لوگ بھی امام قائم (عج) کی طرف متوجہ ہو جائیں گے ۔ جب جعفر حضرت امام حسن عسکری علیہ السلام کی شہادت کے بعد حاکم وقت کے پاس 20000 (بیس ہزار) دینار ( بطور رشوت ) لے کر آیا اور کہا کہ میرے بھائی کا مرتبہ و منزلت میرے لئے مقرر کر دو۔
پس خلیفہ وقت نے اس سے کہا:
" تمہارے بھائی کا منصب میری طرف سے نہیں تھا ۔ بلکہ یہ خدا کی طرف سے عطا ہوا تھا ۔ مجھے دیکھو میں نے اپنی تمام طاقت اس بات پر صرف کر دی کہ تمہارے بھائی کی قدر و منزلت میں کمی ہوجائے مگر میری ہر کو ششس ناکام ہو گئی اور بلکہ دن بدن ان کے مرتبہ اور منزلت اور علم اور عبادت میں اضافہ ہوتا رہا ۔ اگر تمہارے بھائی کے شیعوں کے نزدیک تمہاری ذات میں بھی وہی اوصاف پاۓ جاتے تو پھر تم کو ہم سے کسی امداد کی ضرورت نہیں اور اگر ان لوگوں کے نزدیک تمہاری ذات میں وہ اوصاف نہیں پاۓ جاتے جو تمہارے بھائی میں تھے تو پھر ایسی حالت میں اگر میں تم کو منصب امامت پر مامور کر بھی دوں تو میرا یہ فعل تمہیں کوئی فائدہ نہیں پہنچا سکتا ۔"

آئے آخر میں پروردگار عالم کی بارگاہ میں دعا کرتے ہیں کہ وہ ہمیں قم کے شیعوں کے اس گروہ کی طرح امام مہدی علیہ السلام کے عقیدہ پر ثابت قدم رکھے۔ اور ہمیں ایسے اشخاص سے محفوظ رکھے جو امامت کے الٰہی مقام کا جھوٹا دعویٰ کرے۔

🤲🏻 آمین رب العالمین۔

اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍوَّآلِ مُحَمَّدٍوَّعَجِّلْ فَرَجَهُمْ
وَالْعَنْ أَعْدَائَهُمْ اَجْمَعِيْن

बिस्मिल्लाहिर्र्हमानिर्रहीम
हज़रत इमाम हसन अस्करी अलैहिस्सलाम की शहादत के बाद ख़लीफ़ा ने क़ुम के वफ़द के साथ क्या सुलूक किया?
इक़्तेबासः 53
📚 किताब कमालुद्दीन व तमामुन्नेमा
मुसन्निफ़ः शेख़ सदूक (अलैहिर्रह्मा)

बाब 43: वो अश्ख़ास जो इमाम क़ाएम अलैहिस्सलाम की ज़ियारत से शर्फयाब हुए। (हिस्सा-3 आखरी)

इस बाब में शेख़ सदूक (रह.) 26 रेवायात और उन आम लोगों के वाक़ेआत पेश करते हैं जिन्हें इमाम महदी (अज.) के बचपन में या ग़ैबत में मुलाक़ात की सआदत नसीब हुई है।
इस इक़्तेबास में हम शहरे क़ुम के एक गिरोह का ज़िक्र करेंगे जो इमाम हसन अस्करी अलैहिस्सलाम से उस वक़्त मुलाक़ात के लिए आया था जब आप (अ.) शहीद हो चुके थे।
उनकी हेदायत इमाम हसन अस्करी अलैहिस्सलाम के भाई जाफ़र की तरफ़ हुई। लेकिन उन लोगों ने उसे गुनाहों में आलूदा पाया। मज़ीद ये कि वो उन लोगों के पास मौजूद रक़म की तफ़सीलात आगाह करने से क़ासिर रहा जबकि उमूमन इमाम हसन अस्करी अलैहिस्सलाम रक़म के मुताल्लिक़ तफ़सीलात बताते थे।
जाफ़र ने रक़म देने पर इसरार किया यहाँ तक कि ख़लीफ़ा से भी मदद तलब की लेकिन कोई फ़ाएदा नहीं हुआ। ख़लीफ़ा ने उसके बरअक्स उन लोगों को क़ुम वापस जाने की इजाज़त दे दी।
जब वो शहर के हदूद से निकले तो उनकी मुलाक़ात एक ख़ूबसूरत नौजवान से हुई जिसने इनकी इमाम महदी (अज.) की तरफ़ रहनुमाई की।

उन लोगों ने इमाम (अज.) को सलाम किया इमाम (अज.) ने जवाब सलाम दिया और जब उन लोगों ने राहत महसूस की तो इमाम (अज.) ने उन्हें उनके पास मौजूद रक़म की और दीगर अशिया की तफ़सीलात से आगाह किया।
पस उन लोगों ने रक़म और सामान इमाम (अज.) के हवाले कर दिया। इमाम (अज.) ने उन्हें हुक्म दिया कि इस के बाद सामरा की तरफ़ माल में से कोई चीज़ ना लाएँ बल्कि बग़दाद में इमाम (अज.) के नुमाइंदे के हवाले कर दिया करें। और इमाम (अज.) के फ़रमान भी उसी नुमाइंदे के ज़रीए जारी होंगे।
शेख़ सदूक रहमतुल्लाह अलैह मंदरजा बाला वाक़ए से ये नतीजा अख़ज़ करते हैः
इस हदीस से साबित होता है कि ख़लीफ़ए वक़्त को इमामे अस्र (अज.) के वजूद का इल्म था और ये कि वो कहाँ हैं। इसीलिए उसने उस जमात से जो अम्वाल लाए थे कोई तअर्रुज़ ना किया, और जाफ़र के मुतालेबे पर कान भी नहीं धरा, ताकि ये ख़बर मख़्फ़ी रहे और मुश्तहिर ना हो। वर्ना लोग इमाम क़ाएम (अज.) की तरफ़ मुतवज्जा हो जाऐंगे। जब जाफ़र हज़रत इमाम हसन अस्करी अलैहिस्सलाम की शहादत के बाद हाकिमे वक़त के पास 20000 (बीस हज़ार) दीनार बतौर रिश्वत लेकर आया और कहा कि मेरे भाई का मर्तबा व मन्ज़ेलत मेरे लिए मुक़र्रर कर दो।
पस ख़लीफ़ा वक़्त ने उससे कहाः
"तुम्हारे भाई का मन्सब मेरी तरफ़ से नहीं था। बल्कि ये ख़ुदा की तरफ़ से अता हुआ था। मुझे देखो मैंने अपनी तमाम ताक़त इस बात पर सर्फ कर दी कि तुम्हारे भाई की क़द्र व मन्ज़ेलत में कमी हो जाए, मगर मेरी हर कोशिश नाकाम हो गई बल्कि दिन-ब-दिन उनके मर्तबा, मन्ज़ेलत, इल्म और इबादत में इज़ाफ़ा होता रहा। अगर तुम्हारे भाई के शीओं के नज़दीक तुम्हारी ज़ात में भी वही औसाफ़ पाए जाते तो फिर तुमको हमसे किसी इम्दाद की ज़रूरत नहीं थी और अगर उन लोगों के नज़्दीक तुम्हारी ज़ात में वो औसाफ़ नहीं पाए जाते जो तुम्हारे भाई में थे, तो फिर ऐसी हालत में अगर मैं तुमको मन्सबे इमामत पर मामूर कर भी दूँ तो मेरा ये फेअल तुम्हें कोई फ़ाएदा नहीं पहुंचा सकता।"
आईए आख़िर में परवरदिगारे आलम की बारगाह में दुआ करें कि वो हमें क़ुम के शीओं के उस गिरोह की तरह इमाम महदी अलैहिस्सलाम की इमामत के अक़ीदा पर साबित क़दम रखे। और हमें ऐसे अश्ख़ास से महफ़ूज़ रखे जिन्होंने इमामत के इलाही मन्सब का झूठा दावा किया।
🤲🏻 आमीन या रब्बलुल आलमीन
अल्लाहुम्मा सल्ले अला मोहम्मदिन व आले मोहम्मद व अज्जिल फरजहुम वल अन अअदाअहुम अज्मईन

ઈમામ હસન અસ્કરી (અ.સ.) ની શહાદત પછી ખલીફાએ કુમના પ્રતિનિધિમંડળ સાથે કેવો વ્યવહાર કર્યો?

સારાંશ : ૫૩

આઓ આપણે આપણા ઇમામને જાણીએ.

પુસ્તક : કમાલુદ્દીન વ તમામ ઉન નેઅમહ

લેખક : શેખ અસ-સદુક (અ.ર.)

પ્રકરણ ૪૩ : તે લોકો કે જેમણે ઈમામ અલ-કા’એમ (અ.સ.) ને જોયા (ભાગ-૩/અંતિમ ભાગ)

 

આ પ્રકરણમાં શેખ સદુક (અ.ર.) ૨૬ રીવાયતો અને સામાન્ય લોકોના વાકેઆ લાવ્યા છે જેમાં તે લોકોને ઈમામ મહદી (અ.ત.ફ.શ.) ના બાળપણમાં અથવા તેઓની ગયબતમાં તેઓ સાથે મુલાકાતનું સદભાગ્ય નસીબ થયું.

આ સંસ્કરણમાં આપણે પવિત્ર શહેર કુમના એક જૂથનો ઉલ્લેખ કરીશું જે ઈમામ હસન અસ્કરી (અ.સ.)ને મળવા આવ્યા હતા જ્યારે તેઓ શહીદ થઈ ચૂક્યા હતા.

તે લોકોને ઈમામ અસ્કરી (અ.સ.) ના ભાઈ જાફર તરફ નિર્દેશિત કરવામાં આવ્યા હતા. પરંતુ તે લોકોએ તેને ગુનાહોમાં ડૂબેલો જોયો. વધુમાં તે તેમની પાસેની રકમની વિગતો વિશે તેમને જાણ કરવામાં અસમર્થ હતો જે સામાન્ય રીતે ઇમામ અસ્કરી (અ.સ.) સાથે પ્રથા હતી.

જાફરે રકમ લેવાનો આગ્રહ કર્યો અને ખલીફા પાસે મદદ માંગવા પણ ગયો પણ કોઈ ફાયદો થયો નહીં. ખલીફાએ તેનાથી વિપરીત તે લોકોને કુમ પાછા જવાની મંજૂરી આપી.

જ્યારે તે લોકો શહેરની સીમાઓમાંથી બહાર નીકળ્યા, ત્યારે તે લોકો એક દેખાવડા યુવકને મળ્યા જેણે તે લોકોને ઈમામ મહદી (અ.ત.ફ.શ.) તરફ દોર્યા.

તેલોકોએ પવિત્ર ઇમામ (અ.સ.)ને સલામ કરી અને તે લોકો સ્વસ્થ થયા પછી, ઇમામે તેમને તેમની પાસેની રકમ અને અન્ય વસ્તુઓની વિગતો વિશે જાણ કરી.

પછી તે લોકોએ રકમ અને સામાન ઈમામને સોંપી દીધા. ઈમામ અ.સ. એ  તેમને સૂચના આપી કે ભવિષ્યમાં તે લોકોએ સમાર્રહમાં કંઈપણ લાવવું નહીં પરંતુ તે બગદાદમાં ઈમામના પ્રતિનિધિને સોંપવું. ઇમામનો લેખિત સંદેશાવ્યવહાર પણ આ પ્રતિનિધિ પાસેથી લેવાનો.

શેખ અસ-સદુક (અ.ર.) ઉપરોક્ત ઘટના પરથી નીચે મુજબના તારણો કાઢે છે:

આ અહેવાલ સાબિત કરે છે કે તે સમયના ખલીફા એ જમાનાના ઈમામ (અ.સ.) ના અસ્તિત્વથી વાકેફ હતો અને તેથી જ તેણે રકમ લઈને આવનાર પ્રતિનિધિમંડળનો વિરોધ કર્યો ન હતો અને જાફરના દાવાઓ પર ધ્યાન આપ્યું ન હતું રખેને બાબત જાહેર થાય અને સામાન્ય લોકો ઈમામ પ્રત્યે મુતવજ્જેહ થાય. ઇમામ હસન અસ્કરી (અ.સ.) ના અવસાન પછી જ્યારે જાફર ખલીફા માટે 20000 દિનાર લાવ્યો અને તેના બદલામાં તેને તેના મર્હુમ ભાઈનો હોદ્દો રાખવા માટે પરવાનગી આપવા કહ્યું, ખલીફાએ કહ્યું:

"તમારા ભાઈનો હોદ્દો અમારા દ્વારા આપવામાં આવ્યો ન હતો. તે એક ઇલાહી નિમણૂક હતી. તમે જોઈ શકો છો કે મેં તમારા ભાઈનો રૂતબો નીચો કરવા માટે મારી બધી સલાહીયતોનો ઉપયોગ કરી લીધો, પરંતુ મારા બધા પ્રયત્નો નિરર્થક ગયા છે. તેનાથી વિપરીત તેમનું માન અને તકવા વધતા ગયા. જો તમારા ભાઈના અનુયાયીઓની દૃષ્ટિએ તમારામાં પણ એવા ગુણો હોત તો તમારે અમારી પાસેથી કોઈ મદદની જરૂર ન પડી હોત. અને જો તેમની દૃષ્ટિએ તમારા ભાઈમાં જે ગુણો હતા તે તમારામાં ન હોય, તો ભલે હું તમને ઈમામતના  હોદ્દા પર નિયુક્ત કરું. તે તમારા માટે કોઈ કામનું નથી."

 

સર્વશક્તિશાળી અલ્લાહ આપણને કુમના શિઆઓના આ જૂથની જેમ ઇમામ મહદી (અ.ત.ફ.શ.) ની માન્યતા પર અડગ રાખે અને આપણે ઇમામતના ઇલાહી હોદ્દાના જુઠા દાવેદારોથી સુરક્ષિત રહીએ.